Gdzie byliście, gdy zapadła ciemność? - Mario Levi

Autor konfrontuje turecką rzeczywistość ze zniszczonymi marzeniami, welonem niepamięci i brutalnością nacjonalizmu wczesnych lat osiemdziesiątych. Izak, 50-letni, dobrze sytuowany kupiec ze Stambułu, nie jest zadowolony ze swojego życia, nad miarę spokojnego, pozbawionego głębszych emocji, nieciekawego i bezbarwnego. Coraz częściej wraca myślami do czasów rewolucyjnej młodości i postanawia odnaleźć pięcioro przyjaciół z tamtych lat, by wystawić z nimi na scenie tę samą sztukę, którą w latach siedemdziesiątych odegrali razem na deskach szkolnego teatru. Radość spotkania po latach szybko przyćmiewa fakt, że przyjaciele bardzo się zmienili. Żadne z nich nie znalazło szczęścia w miłości, żadne nie zrealizowało młodzieńczych marzeń o sprawiedliwym społeczeństwie. Uczciwość, z jaką konfrontują się z dawnymi uczuciami, tragicznymi przeżyciami i teraźniejszością, powoduje, że spotkanie klasowe staje się okazją do tego, by raz jeszcze spojrzeć wstecz i przemyśleć swoje życie. 

Oprawa: miękka

Ilość stron: 536

Wydawnictwo: Sonia Draga 

Mario Levi jest znanym tureckim pisarzem i dziennikarzem. Urodził się w 1957 roku i był świadkiem wielu przemian, jakie przeszła jego ojczyzna, o czym nie boi się pisać. Levi studiował literaturę francuską, zajmował się różnymi rzeczami, m.in. uczył francuskiego, był copywriterem, zajmował się importem czy też pracował jako dziennikarz. Jest autorem licznych powieści i opowiadań, co nie jest łatwe w kraju, gdzie ludzie wolą oglądać nowele niż czytać książki. W Polsce wydawnictwo Sonia Draga wydało ostatnio jego powieść „Gdzie byliście, gdy zapadła ciemność?”. To bardzo specyficzna i niełatwa lektura, opowiadająca wprost o przemianach w Turcji, które miały miejsce po zamachu stanu. Opowieść zaczyna się na początku 2000 roku i opowiadana jest za pomocą retrospekcji wstecz do lat 70-tych.

Głównym bohaterem powieści jest pięćdziesięcioletni Izak, kupiec ze Stambułu. Jego życie jakby stanęło w miejscu, nic nowego się nie dzieje, jest bezbarwne i nudne. Izak jest nim znudzony, myślami coraz częściej sięga wstecz do czasów swojej młodości. Przemyślenia zmieniają się w działanie i mężczyzna postanawia odnaleźć piątkę swoich dawnych przyjaciół. Chciałby cofnąć się w czasie i powtórnie wystawić z nimi sztukę, którą odgrywali na szkolnej scenie. Kiedy dochodzi do spotkania, Izak jest w swoim żywiole, jednak z czasem chmura przykrywa jego radość. Jego przyjaciele pozmieniali się przez lata, żaden nich nie jest naprawdę szczęśliwy. Marzenia o prawym i sprawiedliwym kraju nie ziściły się. Ich spotkanie zmienia się w szczerą analizę życia. Rozmawiają, wymieniają poglądy, zgłębiają doświadczenia. Jakie wnioski wyciągną? Jaki finał będzie miało ich spotkanie po latach?

„Gdzie byliście, kiedy zapadła ciemność?” to oczyszczająca opowieść o życiu w Turcji w okresie przemian. To obraz bolesnej prawdy ukazany wprost, bez zamiatania „pod dywan” jak się to robiło wcześniej. Levi mówi o sprawach, o których długo nie można było mówić, które były przemilczane. Bohaterowie odbywają swoistą spowiedź ze swojego życia, bolesną, ale oczyszczającą. 

Książka nie należy do lekkich i łatwych czytadeł, to ambitna literatura, wymagająca czasu i przemyślenia. Mnie jej przeczytanie zajęło prawie tydzień - długo, ale warto było. Levi zrobił na mnie wielkie wrażenie – swoim językiem, postawą i pokazaniem prawdy. 

Polecam! „Gdzie byliście, kiedy zapadła ciemność?” to na pewno książka, która wyróżnia się wśród innych.